Erfgoeddag 2010 – Fake?

Zondag 25 april is het weer Erfgoeddag! In Vlaanderen en Brussel kunt u de hele dag terecht bij musea, archieven, bewaarbibliotheken, kerkfabrieken, verzamelaars, heemkundige kringen en amateurkunstenaars voor een veelzijdig erfgoedaanbod.

In 2010 is Erfgoeddag aan de tiende editie toe. Erfgoeddag is een sensibiliseringsactie rond cultureel erfgoed voor publiek, sector, pers en beleid in Vlaanderen en Brussel. Het thema van deze tiende Erfgoeddag is “Fake?”. Een fenomeen dat zich moeilijk laat vatten, maar dat heel wat mensen fascineert. Een vervalsing van een schilderijk dat was toegeschreven aan een zeventiende-eeuwse meester en als hedendaags wordt ontmaskerd, haalt gegarandeerd de pers. Maar ook op minder uitgesproken vormen van ‘fake’ moeten we bedacht zijn: twijfels, wetenschappelijk onderzoek, het bevragen van oude zekerheden, de geschiedenis van restauraties en collectievorming… Het grote gevaar bij vervalsingen of valse getuigenissen uit het verleden is, dat ze ons beeld over het verleden kunnen sturen, vervormen én misvormen.

Ook in de genealogie en de familiekunde komt ‘fake’ voor. Denk maar aan de valse stambomen en wapenschilden die enkele jaren geleden – voornamelijk vanuit Nederland – te koop werden aangeboden.

Maar u moet het niet altijd zo ver gaan zoeken. Tegenwoordig wordt heel wat genealogische informatie via het wereldwijde web verspreid. Vaak gaat het om bewerkingen van oorspronkelijke bronnen en documenten. Die bewerkingen zijn mensenwerk en dus niet gegarandeerd vrij van fouten. Neem dus nooit zomaar gegevens van iemand anders over, maar controleer de oorspronkelijke bronnen. Gebruik secundaire bronnen als hulpmiddel bij de voorbereiding van het echte onderzoek. Ook oorspronkelijke documenten kunnen trouwens fouten bevatten. De ambtenaren en geestelijken van eeuwen terug vergisten zich ook wel eens. Alleen als u daarmee rekening houdt en voldoende gegevens uit verschillende documenten verzamelt en vergelijkt, volgt u een wetenschappelijk verantwoorde aanpak die voldoet aan de kenmerken van de historische kritiek.

Neem alvast een kijkje in de programmabrochure voor het Brusselse gewest. Een overzicht van alle regionale brochures vindt u op de website van de Erfgoeddag. Erfgoeddag is gratis voor het publiek en is toegankelijk tussen 10.00 en 18.00 uur.

Heeft u een smartphone en maakt u gebruik van Twitter? Vermeld dan #erfgoeddag als tag in uw tweets over de Erfgoeddag en laat ons weten waar u bent. Ook via Facebook kunt u laten weten op welke manier u aan de Erfgoeddag deelneemt.

Algemene informatie over de Erfgoeddag vindt u op de websites van Erfgoeddag (coördinatie), Faro (het Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed) en de Erfgoedcel van de VGC (Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).